امتیاز بیمه ای یک رتبه بندی عددی است که بر مبنای تاریخچه و سابقه اعتباری افراد صورت می پذیرد.
مطالعات تجربی نشان داده است که چگونگی مدیریت مسائل مالی توسط افراد، یک شاخص پیش بینی کننده مناسب برای ادعانامه های بیمه ای محسوب می گردد.
امتیاز بیمه ای منعکس کننده این شاخص است.
امتیازات بیمه ای به شرکت های بیمه کمک می کند تا ریسک های بیمه کمک می کند تا ریسک های بیمه ای کم و زیادتر را تشخیص داده و بنابراین صرف ریسک لازم را بر نرخ های حق بیمه خود اعمال نمایند.
از نظر آماری افرادی که امتیازات بیمه ای پایین دارند، با احتمال بیشتری ادعانامه بیمه ای طرح خواهند نمود.
امتیازات بیمه ای بر مبنای داده های مرتبط با نژاد یا مذهب یا درآمد افراد محاسبه نمی گردد.
زیرا بیمه گران این نوع داده ها را از متقاضیان خدمات بیمه ای دریافت نمی کنند.
تفاوت امتیاز بیمه ای امتیاز اعتباری
اگرچه هر دو بر مبنای اطلاعات موجود در
گزارش اعتباری افراد محاسبه می گردند، اما این دو نوع امتیاز در واقع دو مقوله متفاوت را پیش بینی می نمایند.
امتیاز اعتباری نحوه رفتار آتی فرد را در خصوص بازپرداخت وام یا سایر تعهداتش نشان می دهد.
بنابراین برای پیش بینی رفتار آتی و محاسبه امتیاز اعتباری، علاوه بر
سابقه اعتباری، درآمد اشخاص نیز مورد توجه قرار می گیرد.
اما در مورد بیمه بحث متفاوت است.
وقتی فردی درخواست یک نوع خدمات بیمه ای را ارائه می کند، شرکت بیمه، گزارش اعتباری مرتبط با وی را از شرکت های سنجش اعتبار دریافت می کند.
این اطلاعات در یک برنامه نرم افزاری وارد می شود و به تناسب از آن برای امتیاز دهی بیمه ای بهره گرفته می شود.
بیمه گذار باید اطلاعات کافی در خصوص ریسک خسارت مشتری (احتمال اینکه یک مشتری با حادثه مواجه شده و ادعای خسارت نماید) داشته باشد تا بتواند بر اساس آن تصمیم مناسب را در خصوص فروش بیمه نامه و همچنین نرخ پوشش ان اتخاذ نماید.
هر چه این اطلاعات از دقت بالاتری برخوردار باشد، شرکت بیمه خواهد توانست تصمیم مناسب تری را در این زمینه اتخاذ نماید.
شرکت های بیمه ای به دنبال این هستند تا بین نرخ بیمه نامه های خود و هزینه واقعی ادعانامه ها ارتباط نزدیک برقرار نمایند.
اگر بیمه گران نرخ های خود را بیش از حد بالا در نظر بگیرند سهم بازار آنان در مقایسه با رقبایی که نرخ های خود را با دقت بیشتری متناسب با هزینه های مورد انتظار واقعی تنظیم نموده اند، کاهش می یابد و اگر نرخ ها را پایین تر از حد واقع قرار دهند، سودآوری آنان با مشکلات جدی مواجه می شود.
بنابراین یافتن نرخ های متعادل هم برای مشتریان خدمات بیمه ای و هم برای شرکت های بیمه بسیار مطلوب می باشد.
امتیازات بیمه ای متوسط رفتار طرح ادعانامه مربوط به گروهی از مردم که تاریخچه اعتباری مشابه دارند را منعکس می کند . یک امتیاز خوب بطور معمول بالای 760 بوده و امتیازات زیر 600، نامطلوب تلقی می گردد.
اکثریت مشتریان از این جهت که در طبقه مشتریان خوش حساب (کسانی که ریسک بیمه ای زیاد ندارند و احتمال طرح ادعانامه بیمه ای از سوی آنان پایین است) قرار دارند، از نرخ گذاری متناسب با ریسک منتفع می گردند.
در حوزه صنعت بیمه نیز
اطلاعات اعتباری در طی چندین دهه گذشته همواره در زمینه تصمیم گیری برای رد یا قبول درخواست های بیمه ای مورد استفاده قرار گرفته است.
امروز پیشرفت در تکنولوژی اطلاعات امکان ارائه امتیاز بیمه ای را فراهم نموده است.
امتیاز بیمه ای به بیمه گران کمک می نماید تا ریسک طرح ادعانامه های آتی را بهتر بتوانند ارزیابی نمایند.
مطالعات اخیر در حوزه کاربرد امتیازات بیمه ای در جهان
مطالعات کمیسیون تجارت مرکزی آمریکا (FTC): در حوزه بیمه خودرو، کاربرد امتیازات اعتباری بیمه ای موجب گردیده است تا پذیره نویسی درخواست های بیمه ای با دقت بیشتری انجام شود.
در واقع بین امتیازات بیمه ای و احتمال پر نمودن درخواست طرح ادعانامه بیمه ای رابط مستقیم وجود دارد.
این مطالعات همچنین نشان داد که نژاد یا مبانی اخلاقی و مذهبی با ریسک بیمه ای رابطه ندارد.
به عبارت دیگر امتیازات اعتباری، ریسک افراد عضو گروه های اقلیت مذهبی را مشابه ریسک افراد عضو در سایر گروه های اکثریت تعیین و محاسبه می نماید.
مطالعات شرکت تیلینگاست (Tillinghast) نشان می دهد که بین امتیازات بیمه ای و نرخ زیاد (هزینه طرح ادعانامه در مقایسه با نرخ بیمه اخذ شده) رابطه 99 درصدی وجود دارد.
به عبارت دیگر مردمی که امتیازات بیمه ای پایین دارند، (به عنوان یک گروه) بخش عمده ای از منابع مالی شرکت های بیمه را که به عنوان خسارت پرداخت شده، به خود جذب می نمایند.
گزارشات و امتیازات اعتباری بیمه، بر اساس تاریخچه اعتباری افراد تهیه شده و محرمانه تلقی می شوند.
مطالعات موسسه بین المللی فیرایساک: بر اساس مدل این موسسه، 76 درصد از مشتریان در واقع رفتار مدیریت اعتباری صحیح از خود نشان و بروز می دهند.
فقط 4 درصد از مردم هیچگونه تاریخچه اعتباری ندارند.
این گروه کوچک معمولا شامل افرادی است که یا خیلی جوان هستند و یا برخی دیگر که به دلایل شخصی یا مذهبی و یا غیره تمایلی به اخذ وام ندارند.
در حوزه صنعت بیمه اطلاعات اعتباری طی چندین دهه گذشته همواره در زمینه تصمیم گیری برای رد یا قبول درخواست های بیمه ای مورد استفاده قرار گرفته است.
نوع داده های مورد استفاده در امتیازات بیمه ای
گزارش ها و
امتیازات اعتباری بیمه، بر اساس تاریخچه اعتباری افراد تهیه شده و محرمانه تلقی می شوند و بدین معناست که شخص به چه نحوی وضعیت مالی خود را مدیریت می نمایند.
افرادی که منابع مالی خود را به طور موثری مدیریت می کنند، تمایل بیشتری برای مدیریت بهینه سایر امور زندگی خود مانند رانندگی توام با احتیاط دارند.
بر همین اساس امتیازات بیمه ای مربوط به خودرو علاوه بر اطلاعات اعتباری بر مبنای شاخص هایی مانند اطلاعات جمعیت شناختی، تصادفات قبلی، سن و جنسیت، موجب می گردند تا بیمه گران از متقاضیان بیمه ای دارای ریسک پایین، نرخ پایین تری طلب می نمایند.
برای بیمه های مربوط به خانواد، بیمه گران اطلاعات دیگری مانند میزان دسترسی به منابع آب برای اطفاء حریق و یا نوع ساخت منزل مسکونی را با اطلاعات اعتباری ترکیب نموده و امتیازات بیمه ای را محاسبه می کنند.
منبع: ماهنامه اعتبارسنجی ، شماره اول ، اسفند 1391 ، شماره 21 و 22