1398/12/25 یکشنبه

شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران

ایجاد زمینه دسترسی عادلانه اشخاص حقیقی و حقوقی به منابع مالی و بهبود رفاه زندگی و فضای کسب و کار کشورها همواره به عنوان موضوعی مطرح در نظامهای اعتباری محسوب میشود. از همین رو کشورها همواره به دنبال راهی هستند که در حالی که تمامی اقشار جامعه به منابع مالی و تسهیلات دسترسی داشته باشند، به صورتی مسئولیت پذیر اقساط آن را به موقع باز پرداخت نمایند.

شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران
شرکت رتبه بندی اعتباری ایران ایجاد زمینه دسترسی عادلانه اشخاص حقیقی و حقوقی به منابع مالی و بهبود رفاه زندگی و فضای کسب و کار کشورها همواره به عنوان موضوعی مطرح در نظام های اعتباری محسوب میشود. از همین رو کشورها همواره به دنبال راهی هستند که در حالی که تمامی اقشار جامعه به منابع مالی و تسهیلات دسترسی داشته باشند، به صورتی مسئولیت پذیر اقساط آن را به موقع باز پرداخت نمایند. از نظر بانک جهانی، تامین مالی فراگیر به این معناست که محصولات و خدمات مالی به صورتی عادلانه، شفاف و با هزینه ای پایین و از طریق نهاد های متنوع در دسترس هر شخص نیازمند باشد. یکی از نهادهایی که در این میان نقش قابل ملاحظه ای ایفا می نماید، نهاد اعتبارسنجی و رتبه بندی اعتباری می باشد. این موضوع در ایران از طریق شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران محقق شده است کارکرد سامانه اعتبارسنجی در کشورهای مختلف دنیا همچنین موجب کاهش نرخ بهره تسهیلات، افزایش توانایی مالی افراد و میزان دسترسی آنها به منابع مالی، کاهش مطالبات معوق بانکی، پشتیبانی از فعالیت های تامین مالی مسئولانه و در مجموع موجب عدالت در توزیع منابع مالی بانک ها از طریق مهندسی فرهنگی نظام اعتباری شده است. بطوریکه آمارها حاکی از این است که در کشورهای فاقد سامانه اعتبارسنجی تنها 25 درصد افراد به منابع مالی دسترسی دارند و این درحالی است که این موضوع در کشورهای دارای سامانه اعتبارسنجی بیش از 90 درصد است.

تاریخچه صنعت سنجش اعتبار

با وجودی که ایجاد اولین شرکت سنجش اعتبار به اوایل قرن هجدهم و شهر لندن باز می گردد اما روند تکاملی شرکت های مدرن سنجش اعتبار به دنبال پیشرفت های اخیر فناوری و گسترش بازار اعتبارات سرعت بیشتری یافت. در بین بازارهای نوظهور، آمریکای لاتین دارای قدیمی ترین شرکت های سنجش اعتبار میباشد. این درحالی است که تا دهه 1990 بسیاری از بازارهای درحال توسعه و نوظهور هنوز فاقد این شرکت ها بودند. در بین سال های 1990 تا 2005، تعداد این شرکت ها به دو برابر افزایش یافت. در آسیا و پس از بحران مالی دهه 90، بسیاری از این کشورها به این سمت سوق پیدا کردند. شرکت های جدید سنجش اعتبار در اروپای شرقی نیز با رشدی سریع ظاهر شدند. در منطقه خاورمیانه و آفریقای شمالی نیز اخیرا تمایل روبه رشدی در زمینه گزارشگیری اعتباری ایجاد شده و اقداماتی نیز در این زمینه در مراکش، مصر و پاکستان انجام شده است.

تاریخچه شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران

شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران با حمایت وزارت امور اقتصادی و دارایی، نظارت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و مشارکت کلیه بانک های کشور و برخی از شرکت های بزرگ بیمه و لیزینگ در آبان ماه 1385 بصورت سهامی خاص تحت شماره 282395 و شناسنامه ملی 10103197122 در اداره ثبت شرکت ها و مالکیت صنعتی تاسیس شده است. شرکت در راستای تحقق ماده 5 قانون تسهیل اعطای تسهیلات مصوب مجلس شورای اسلامی به عنوان نهاد رتبه بندی اعتباری و اعتبارسنجی به نظام بانکی و اعتباری کشور معرفی شد. این شرکت بر اساس آیین نامه نظام سنجش اعتبار (موضوع مصوبه شماره 211829 /ت 39396 ه مورخ 26 / 12 / 1386 هیات محترم وزیران)، سامانه ملی اعتبارسنجی را در نظام بانکی و اعتباری کشور عملیاتی نموده و در حال حاضر با تجمیع اطلاعات دریافتی از بانک مرکزی، سازمان امور مالیاتی، گمرک و بانک ها و موسسات مالی و اعتباری خدمات گزارشگیری اعتباری و اعتبارسنجی (رتبه اعتباری) در خصوص کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی را به نظام بانکی کشور ارائه می دهد. هدف اصلی شرکت به عنوان شرکت سنجش اعتبار (Credit Bureau), بهبود مدیریت ریسک سیستم اعتباری کشور از طریق ارائه خدمات رتبه بندی اعتباری و اعتبارسنجی به آنها می باشد. استفاده از خدمات شرکت موجب خواهد شد تا شرکت های اعتباردهنده از وضعيت کنونی و سابقه اعتباری مشتریان خود در کل نظام بانکی مطلع شده و آنها را قادر می سازد تا تصمیمات اعتباری خود را بصورت علمی، با ریسک کمتر و در زمان سریع تری اتخاذ نمایند.

اهداف شرکت

هدف اصلی اين شرکت، به عنوان متولی سامانه اعتبارسنجی ، بهبود مديريت ريسک سيستم اعتباری کشور است. استفاده از خدمات شرکت موجب خواهد شد تا بانک ها، موسسات و شرکت های اعتباردهنده از وضعيت کنونی و سابقه اعتباری مشتريان خود مطلع شده و آنها را قادر می سازد تا تصميمات اعتباری خود را بصورت علمی، با ريسک کمتر و زمان سريع تری اتخاذ نمايند.

چشم انداز و ماموریت

بیانیه های چشم انداز و مأموریت شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران به شرح زیر می باشند: بیانیه چشم انداز: تبدیل شدن به شرکتی منحصربه فرد، پیشرو، متعهد و قابل اعتماد در زمینه خدمات رتبه بندی اعتباری در راستای کمک به ایجاد یک محیط اعتباری شفاف در کشور بیانیه مأموریت: شرکت مأموریت دارد تا با ارائه اطلاعات پردازش شده بر توانایی مدیریت ریسک اعتباری اعضای خود بیفزاید. بنابراین شرکت خود را در برابر اعضایش متعهد میداند تا: عملیات شرکت بی طرفانه، مستقل و قابل اعتماد باشد. از صحت و سازگاری اطلاعات اطمینان حاصل نماید. از اطلاعات خصوصی و امنیت اطلاعات مشتریان حفاظت نماید.
فعالیت های انجام شده :
  1. سامانه اعتبارسنجی و گزارش های اعتباری و اعتبارسنجی آن سامانه اعتبارسنجی و گزارش های اعتباری و اعتبارسنجی آن به عنوان محصول و خدمت اصلی شرکت محسوب میشود. برخی از قابلیت های این سامانه به شرح زیر می باشد: 
طراحی شده با استفاده از تکنولوژی های روز و منطبق با استانداردهای بانک جهانی 
Core banking اعتباری ملی با بیش از 20000 کاربر فعال (20000 شعبه نظام بانکی کشور) ذخیره سازی و به روزرسانی بیش از 500 میلیون رکورد اطلاعات اعتباری 89 عضو از ابتدای سال 1388 تاکنون ایجاد پرونده جامع اعتباری برای بیش از 26 میلیون شخص ایرانی (حقیقی و حقوقی) قابلیت پاسخ دهی همزمان به همه درخواست های کاربران در سطح کل کشور در کمتر 10 ثانیه دارای مجموعه کاملی از ابزارهای مورد نیاز سنجش صحت اطلاعات بارگذاری شده در سامانه و امکان اصلاح نواقص دارای شبکه ارتباطی امن مخابراتی بین سامانه و کلیه بانکهای کشور و قابلیت تولید Online گزارش های اعتبارسنجی استفاده از تکنولوژی سرویس محور و طراحی شیءگرا سامانه که سبب شده است تا کلیه تعهدات مستقیم و غیرمستقیم اشخاص و همچنین ذینفعان در پرونده های اعتباری مشخص و گزارش گردد. تولید انبوه رتبه اعتباری ملی و گزارش های اعتباری (پایه، استاندارد، پیشرفته، سوابق و آمار استعلام و ) 

ایجاد بستر ملی برای تسهیم اطلاعات اعتباری:

دریافت و بارگذاری اطلاعات بدهکاران مالیاتی، بدهکاران ماده 14 گمرک و چک های برگشتی درسامانه انجام شده است. سامانه اعتبارسنجی، به عنوان مرکز استعلام وضعیت اعتباری افراد و شرکت های ایرانی محسوب میشود. به این معنی که هر شخص اعم از حقیقی و حقوقی میتواند به هنگام مراجعه به شعب بانک های کشور برای دریافت تسهیلات، شناسنامه اعتباری خود را مشاهده نمایند. برخورداری از یک شناسنامه اعتباری مثبت به معنای برخورداری از شهرت و خوشنامی اعتباری است. با این مضمون شخصی با یک شناسنامه اعتباری مثبت نسبت به شخص فاقد شناسنامه اعتباری مناسب از شرایط بهتری برای دریافت تسهیلات و تعهدات برخوردار است. سامانه اعتبارسنجی در واقع اطلاعات اعتباری اشخاص را از منابع اطلاعاتی مختلف گردآوری می نماید. این اطلاعات پس از تجمیع، کنترل شده و ضمن انجام پردازش های لازم، در قالب شناسنامه اعتباری، ابعاد مختلف وضعیت اعتباری شخص را نمایش می دهد. به این معنی که ارائه دهندگان خدمات اعتباری میتوانند به منظور احراز هویت و شناسایی خوشنامی اعتباری شخص، به شناسنامه اعتباری وی مراجعه نمایند. رتبه بندی اعتباری موجود در شناسنامه اعتباری میزان اعتماد به شخص را در پایبندی به تعهدات آتی وی نمایش میدهد.
هدف: بهبود مديريت ريسک سيستم اعتباری کشور است. استفاده از خدمات شرکت موجب خواهد شد تا بانک ها، موسسات و شرکت های اعتباردهنده ازوضعيت کنونی و سابقه اعتباری مشتريان خود مطلع شده و آنها را قادر ميسازد تا تصميمات اعتباری خود را بصورت علمی، با ريسک کمتر و زمان سريعتری اتخاذ نمايند.

انواع گزارش های اعتباری

سيستم جامع سنجش اعتبار حاوی گزارش های اعتباری مختلفی به شرح زير می باشد:
  • گزارش اعتباری خام
  • گزارش اعتباری پايه
  • گزارش اعتباری استاندارد
  • گزارش اعتباری کامل
  • گزارش اعتباری پیشرفته
  • گزارشهای اعتباری سيستم جامع سنجش اعتبار
توجه به نيازهای استفاده کنندگان از گزارشات و عمق اطلاعات موجود در آن طبقه بندی می شوند. هر يک از انواع گزارش های اعتباری ياد شده بخشی از نيازهای متصديان اعتباردهی را برآورده ميکنند و اطلاع از جزئيات و اجزای گزارش های اعتباری کمک بسزايی را در بهره گيری از گزارشات می نمايد. در گزارش اعتباری خام تنها اطلاعات مربوط به تعداد استعلام های انجام شده از مشتری از بانک ها و موسسات مالی و اعتباری مختلف در مقاطع سه، شش، نه و دوازده ماه گذشته آورده میشود. در گزارش پایه نیز علاوه بر موارد فوق، اطلاعات هویتی، آدرس، تماس و وضعیت کلی معوقات و بدهی های وی به نظام بانکی و اعتباری نیز درج میشود.
در گزارش استاندارد علاوه بر موارد مشروح در گزارش پایه، جزییات مربوط به هر یک از قراردادها و سوابق بازپرداخت اقساط تسهیلات اعتباری دریافتی نیز آورده میشود. در گزارش کامل که عموما مورد استفاده متولی سیستم سنجش اعتبار قرار میگیرد علاوه بر موارد مشروح در گزارش استاندارد، اطلاعات مربوط به تمامی سوابق و تغییرات روی داده درآیتم های اطلاعاتی وی نیز آورده میشود. گزارش اعتباری پیشرفته برای مشتریانی که علاوه بر دریافت تسهیلات اعتباری، در قراردادهای دیگری نیز نقش ضامن را داشته اند تهیه شده و در آن علاوه بر موارد ذکر شده در گزارشات قبلی، اطلاعات مربوط به ضامنین قرارداد نیز گنجانده می شود.
سامانه جامع نظارت اعتباری (ماژول مانیتورینگ) این سامانه از جمله خدمات ارزش افزوده شرکت می باشد که با استفاده از داده های تجمیع شده در سامانه و به محض ایجاد هرگونه تغییراتی دروضعیت اعتباری مشتری، مدیران عالی بانک رامطلع می گرداند. در حقیقت این سامانه نوعی ابزار نظارتی را برای مدیران عالی بانک فراهم می نماید تا ضمن نظارت بر مشتریان موجود خود، اقدامات پیشگیرانه را بعمل آورند. هم اکنون سامانه در محل سرور ابری ویندوز سامانه اعتبارسنجی بانکی نصب و عملیاتی شده و برخی از بانک های کشور ضمن تعریف گروه های ویژه مشتریان خود، از گزارشهای نظارتی آن استفاده می کنند.
سامانه گزارشگیری بیمه ای سامانه گزارشگیری بیمه ای، به عنوان ماژول (نرم افزار) مختص بیمه به شمار میرود که با هدف ارائه خدمات اعتبارسنجی و گزارشگیری در صنعت بیمه جهت شناخت مناسب از مشتریان و کمک به اتخاذ تصمیمات مناسب طراحی و نصب شده است. از جمله منافع این سامانه، جلوگیری از تقلب های بیمه ای و زمینه سازی قیمت گذاری خدمات بیمه ای متناسب با ریسک اعتباری مشتریان است. کلیه سرمایه گذاری مورد نیاز این سامانه توسط شرکت انجام شده است و مذاکرات مقدماتی در خصوص عملیاتی شدن این سامانه در برخی از شرکت های بیمه صورت پذیرفته است. امید است با همکاری شرکت های بیمه، شاهد عملیاتی شدن آن در صنعت بیمه باشیم. گزارش های اعتباری سيستم جامع سنجش اعتبار با توجه به نيازهای استفاده کنندگان از گزارشات و عمق اطلاعات موجود در آن طبقه بندی ميشوند. هريک از انواع گزارش های اعتباری ياد شده بخشی از نيازهای متصديان اعتباردهی را برآورده می کنند و اطلاع از جزئيات و اجزای گزارش های اعتباری کمک بسزايی را در بهره گيری ازگزارشات می نمايد

سامانه ثبت اطلاعات وثایق

بانک ها در اجرای آیین نامه و دستورالعمل های اجرایی فصل سوم قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) و در راستای حفظ منافع سپرده گذاران و ذینفعان در فرایند تخصیص منابع به منظور افزایش ضریب اطمینان از حسن اجرای مفاد قراردادهای بانکی، وثایق و تضمین های معتبر و کافی اخذ می نمایند که وثایق غیر منقول بدلیل استحکام بالا نسبت به سایر تضمینات از مقبولیت بیشتری برخوردار است. بعضی متقاضیان استفاده از تسهیلات بانکی به دلیل تاکید بانک ها بر ارائه وثایق غیر منقول، اقدام به ارائه اسناد مالکیتی می نمایند که ستون نقل و انتقال آن مجعول به نظر می رسد. این در حالیست که امکان قرار گرفتن ملک مذکور با توجه به سند واقعی یا اسناد مجعول دیگر در رهن سایر بانک ها نیز محتمل می باشد. از طرفی استعلامی که توسط دفاتر استاد رسمی از اسناد و املاک محل وقوع به استناد تکالیف قانونی اخذ می شود محدود به استعلام عدم بازداشتی ملک معرفی شده می باشد. بدیهی است که در صورت عاری بودن ستون نقل و انتقالات دفترچه سند مالکیت از ترین آن در مبادی مربوط، استعلامی در این خصوص اخذ نشود. از طرفی درصورت تهیه سیستم نگهداری وثایق غیر منقول درهر بانک بطور جداگانه، امکان دسترسی به کلیه اطلاعات و مشخصات وثایق غیر منقول مورد رهن در سیستم بانکی بطور کلی موجود نمی باشد، لذا تدوین و تهیه بانک جامع از وثایق مزبور با قابلیت تبادل اطلاعات بین بانک هابه منظور جلوگیری از هر گونه سوء استفاده احتمالی و حفظ منابع بانک ها ضروری به نظر می رسد. از این رو لازم است سازوکاری تمهید شود تا سایر بانک ها از تزهین یک سند غیر منقول معین نزد بانک طرف ارتباط متقاضی بموقع مطلع گردند تا بدینوسیله از امکان استفاده بعضی از مشتریان از تسهیلات بانکی با سند مجعول منتفی گردد. در این نوشتار تلاش شده است تا سامانه وثایق به عنوان راهکار عملیاتی برای مشکل فوق مورد بررسی قرار گرفته و مزایا و منافع آن تشریح شود. سامانه ای است که به ثبت، پردازش و تغییر در وضعیت وثایق در کنار تعریف برخی قراعد کسب وکار می پردازد. سامانه وثایق،گزارش هایی را در خصوص وثایق ارائه می دهد.

منافع سامانه وثایق برای بانک ها

پیشینه دارایی مورد رهن را که جهت وثیقه ارائه میشود را مشاهده می کنند و متوجه می شوند که آیا این دارایی نزد بانک دیگر هم به عنوان وثیقه ارائه شده است یا نه؟ یکی از اطلاعاتی که درسیستم درج میشود، ارزش دارایی مورد وثیقه گذاری می باشد چرا که در صورتیکه ارزش این دارایی خیلی بیشتر از وام باشد میتواند درنزد چند بانک وثیقه گذاری کند. می توان گزینه ای را در سیستم ایجاد کرد که امکان بارگزاری گزارش کارشناس رسمی دادگستری درسیستم باشد. این سیستم می تواند کاربران متفاوتی داشته باشد که علاوه بر بانکها، بقیه مردم هم قبل از خرید و فروش منزل خود، پیشینه دارایی را نیز بررسی کنند. در گزارش های اعتباری سامانه اعتبارسنجی تنها اطلاعات مربوط به ارزش و نوع وثایق قرار دارد اما اگر وثیقه متعلق به شخص دیگری باشد می توان با استعلام از سامانه وثایق، اطلاعات مربوط به وثیقه و اینکه متعلق به چه کسی است را نیز متوجه شد. همچنین دادگاه ها می توانند از طریق این سیستم متوجه شوند که آیا دارایی ارائه شده در رهن جای دیگری قرار دارد یا خیر؟ بانک ها میتوانند کنترل کنند تا با یک دارایی از دو بانک تسهیلات اعتباری دریافت نشده باشد.

مشخصات سامانه وثایق

برخی از ویژگی های سامانه وثایق به شرح زیر می باشد: در این سامانه دارایی هایی که به عنوان وثیقه ارائه میشوند، اشخاص (اعم از مالک یا در اختیار دارنده سند)، دلیل وثیقه گذاری و ذینفع را به عنوان موجودیت های طراحی سیستم اطلاعاتی در نظر می گیرد. در سامانه مذکور می توان میزان اطلاعات قابل ارائه در گزارش ها را بر اساس گروه های کاربران محدود نمود. گروه های دسترسی مختلف می توانند با شیوه های مختلفی به جستجوی اطلاعات بپردازند. میزان دسترسی به افراد نیز قابل مدیریت خواهد بود. امکان اتصال به پایگاه داده های بیرونی از جمله خودرو، زمین و مستغلات، سهام و اوراق بدهی، نام و نشان تجاری، حق اختراع ها و بیمه نامه ها (امکان ارسال اطلاعات از طریق فرم دستی یا بچ فایل) امکان جستجو یا دریافت گزارش بر اساس شخص، دارایی تحت وثیقه یا ذینفع

مدل امتیازدهی ملی

در زمان تاسیس شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران، به دلیل فقدان وجود داده های اعتباری عملا امکان رتبه بندی اعتباری موجود نبود. همچنین پس از ارسال داده ها از سوی بانک ها و تشکیل یک پایگاه داده در اوایل دوران فعالیت شرکت به دلیل اینکه داده ها از کیفیت مناسبی برخوردار نبودند اجرای امتیازدهی ملی عملا فرایند بهینه و حساب شده ای به نظر نمیرسید. بنابر پیشنهاد شرکت کردیت اینفو تصمیم بر آن شد تا از یک مدل خارجی و با وزن های آنها اقدام به امتیازدهی افراد شود. حال پس از گذشت 6 سال از بارگذاری داده ها و همچنین اصلا بسیاری از داده ها، کیفیت داده های شرکت به سطح قابل قبولی رسیده است. بر همین اساس و همچنین برخی انتقادات از سوی کارشناسان بانکی مبنی بر واقعی نبودن امتیازهای موجود در سیستم پیشنهاد امتیازدهی ملی از جانب کارشناسان شرکت مطرح گردید. امتیازدهی ملی فرایندی است که با استفاده از نمونه ای از داده ای موجود در سامانه اعتبارسنجی انجام گرفته و وزن هر یک از متغیرها بر اساس واقعیت های بازار اعتبار ایران استخراج خواهد شد. در مرحله توسعه شرکت های سنجش اعتبار ایجاد یک مدل بومی امتیازدهی از اولویت برخوردار است. وجود یک امتیاز اعتباری بر اساس اطلاعات اعتباری کشور میتواند به بانک ها و موسسات مالی در اخذ تصمیمات دقیق تر و سریع تر کمک شایسته ای نماید.
سایت Mycredit.ir (اعتبار من) به عنوان نماینده رسمی شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ارائه دهنده گزارش اعتباری برای اشخاص حقیقی و حقوقی میباشد.

مجله مدیریت مالی شخصی اعتبارسنجی، شماره بیست و سوم، مهر - آبان 1396

كلمات كليدی: اعتباری، امتیاز اعتباری، گزارش اعتباری، استعلام گزارش اعتباری

 
امتیاز دهی
 
 

نظر شما
نام
پست الكترونيک
وب سایت
متنی که در تصویر می بینید عینا تایپ نمایید
نظر
مقالات بیشتر
مطالب محبوب
آخرین مقالات
.
1398/1/7 چهارشنبه
2022© کلیه حقوق مادی و معنوی این سایت متعلق به موسسه مطالعات سرمایه گذاری ایرانیان  میباشد.