شناسنامه اعتباری، رفتار اعتباری افراد را در همه جا (بانک ها، مالیات، گمرک، بانک مرکزی و ...) رصد می نماید و این امکان را فراهم می نماید تا وضعیت مالی افراد همیشه قابل استعلام باشد.
بانک ها از شناسنامه اعتباری افراد برای تعیین اهلیت اعتباری آنان در راستای اعطای وام یا سایر خدمات اعتباری استفاده می نمایند.
شناسنامه اعتباری برای ارزیابی توانایی افراد در مدیریت بهینه منابع مالی بسیار مفید است و اصطلاحا روزمه دوم نامیده می شود.
در حال حاضر شرکت مشاوره رتبه بندی ایران به عنوان تنها شرکت دارنده مجوز از بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران برای حدود 18 میلیون ایرانی (کلیه اشخاصی که از ابتدای سال 1388 حداقل یک فقره وام یا تسهیلات از یکی از بانک های عضو سامانه اعتبارسنجی دریافت نموده باشند) شناسنامه اعتباری بصورت فایل الکترونیکی ایجاد نموده و هر موقع این افراد به بانک های کشور برای دریافت خدمات اعتباری مراجعه نمایند، گزارش های اعتباری مرتبط با آنان از طریق سامانه الکترونیکی برخط در اختیار شعب بانک ها قرار می گیرد.
صدور شناسنامه اعتباری برای 18 میلیون ایرانی: هر ایرانی، یک شناسنامه اعتباری، این هدفی است که برای شرکت مشاوره رتبه بندی اعتباری ایران تعیین شده است.
سه گام برای دریافت وام
گام اول
فقط به مبلغی که نیاز دارید و توانایی بازپرداخت آن را دارا می باشید، درخواست وام ارائه دهید.
چرا که عدم بازپرداخت به موقع اقساط در شناسنامه اعتباری شما درج می شود.
گام دوم
شما در قبال وام دریافتی مسئولیت دارید. از اینرو با مبالغ کم شروع نمایید تا توانایی خویش را در بازپرداخت و عمل به تعهدات آزمون نموده و به مرور زمان آن را ارتقاء دهید.
گام سوم
وام های دریافتی را به موقع بازپرداخت نمایید.
بخاطر داشته باشید که اعتبار وام یک فرصت است که به همراه خود تعهد آور و ایجاد کننده مسئولیت نیز می باشد.
علائم هشدار دهنده
- پراختی های مهم مانند اجاره یا قسط وام رهنی با تاخیر بازپرداخت شود.
- اخذ وام از یک بانک برای بازپرداخت وام بانک دیگر
- استفاده از وام برای پرداخت هزینه های روزمره
- مراجعه به بانک دیگر برای دریافت وام به دلیل اینکه حد اعتبار فرد در بانک فعلی به اتمام رسیده است.
- انتقال وجوه به حساب های دیگر برای جلوگیری از بازپرداخت بدهی
بر این اساس تمام تسهیلاتی که یک ایرانی بعد از سال 88 از سیستم بانکی کشور گرفته است و همچنین جزئیات آن نظیر چگونگی پرداخت اقساط، بدهی بانکی، تعداد تسهیلاتی که دریافت کرده، چک های برگشتی و درخواست های جدید برای تسهیلات، در این سامانه ثبت شده است
با راه اندازی این شرکت از آبانماه 1385، تا کنون برای 18 میلیون ایرانی
شناسنامه اعتباری تشکیل شده است و هرماه در حدود 100 هزار نفر به این تعداد افزوده می شود.
بر اساس هر فردی که از سال 1388 به بعد از بانک های کشور وام دریافت کرده، دارای شناسنامه اعتباری است.
شناسنامه اعتباری افراد که در سامانه ای گسترده میان بانک های کشور، شکل گرفته، تمام رفتار اعتباری افراد را پوشش می دهد.
بدین ترتیب بررسی چگونگی پرداخت اقساط تسهیلات، صدور چک، بدهی بانکی و ...
رتبه اعتباری هر فرد را تعیین و آن ها را در دسته خوش حساب یا بد حساب قرار می دهد.
این سامانه دارای مزایای بسیاری برای کشور است که علاوه بر افزایش دسترسی افراد به تسهیلات بانکی، جایگاه ایران در فضای کسب و کار را ارتقا می دهد.
به طوری که با گسترش فعالیت
سامانه اعتبار سنجی، جایگاه ایران در شاخص اخذ اعتباری در بین 185 کشور با 14 پله صعود نسبت به سال گذشته در رتبه 83 دنیا قرار گرفته است.
از ابتدای سال 1388 تا کنون برای 18 میلیون ایرانی پرونده و شناسنامه اعتباری در سامانه رتبه بندی و اعتبارسنجی تشکیل شده است.
اطلاعاتی که در این سامانه ثبت شده از بانک های کشور دریافت شده و در حال حاضر 20 هزار کاربر آنلاین به این سامانه دسترسی دارند.
زمانی که فردی برای دریافت تسهیلات به یک بانک مراجعه می کند با ارائه تنها کد کلی فرد و ورود آن به سامانه، در صورتی که پیش از آن تسهیلات دریافت کرده باشد تمام اطلاعات شخصی و اعتباری وی نمایش داده می شود.
اگر هم بعد از سال 88 وامی دریافت نکرده باشد با ارائه درخواست وام، مشخصات متقاضی به صورت خودکار در سامانه اعتبار سنجی ثبت و به مجموع کسانی که دارای شناسنامه اعتباری هستند، اضافه می شود.
در این سامانه تمام اطلاعاتی که به رتبه اعتباری فرد ارتباط دارد ثبت می شود.
بر این اساس تمام تسهیلاتی که یک ایرانی بعد از سال 88 از سیستم بانکی کشور گرفته است و همچنین جزئیات آن نظیر چگونگی پرداخت اقساط، بدهی بانکی، تعداد تسهیلاتی که دریافت کرده، چک های برگشتی و درخواست های جدید برای تسهیلات، در این سامانه ثبت شده است.
در مجموع تمام اطلاعاتی که به نوعی گواه رتبه اعتباری یک فرد در جامعه است در قالب این سامانه قرار می گیرد.
علاوه بر عملکرد بانکی، بدهی مالیاتی و گمرکی افراد نیز لحاظ می شود .
بر این اساس سازمان امور مالیاتی هر ماه فهرست بدهکاران مالیاتی را به شرکت رتبه بندی ارسال می کند و این اطلاعات در سامانه به روز می شود.
البته این فهرست شامل بدهی های جزئی و خرد نمی شود و تنها نام بدهکارانی اعلام می شود که در واقع جزو لیست سیاه سازمان امور مالیاتی یا گمرک قرار دارند.
اطلاعات مربوط به تسهیلات تنها یک بخش از کار است.
هر نوع اطلاعاتی که میزان اعتبار یک فرد را نشان بدهد مد نظر این سامانه است.
بدین ترتیب تمام ضمانت نامه هایی که فرد در قبال دیگران به عهده می گیرد نیز جزو سوابف اعتباری وی قرار می گیرد.
ضمانت نامه هایی که برای تسهیلات دیگران به بانک ارائه می شود، گشایش ال سی و سایر صمانت نامه ها در این بخش جای می گیرد.
در فازهای بعدی سازمان های دیگر نیز به این سامانه اضافه می شوند.
برای مثال فهرست بدهکاران به سازمان تامین اجتماعی، بدهی های مربوط به خدمات شهری مانند قبوض آب، برق، تلفن، گاز و عوارض شهرداری در فاز های بعدی در دستور کار قرار می گیرد.
منبع: ماهنامه اعتباری سنجی ، شماره اول ، اسفند 1391 ، صفحات 8 و 9